Conclusies en acties
Inspiratie voor acties deel 1

BIJ DEELONDERZOEKSVRAAG 1

Hoeveelheden schatten, getallen afronden en schattend rekenen

Door schattend te leren rekenen, krijgen leerlingen greep op de wereld van getallen. Het is een vaardigheid die in onze op informatie gerichte maatschappij meer dan ooit noodzakelijk is. Daarnaast is schatten ook heel waardevol om het redeneervermogen aan te wakkeren. In het artikel ‘Een schatter kan niet zonder redeneren’ lees je daarover meer.

Om de ontwikkeling van schatten en schattend rekenen bij je leerlingen te stimuleren, reiken we enkele handvatten aan voor jouw klaspraktijk.

Zet in op schatten en schattend rekenen vanaf de kleuterschool

Om goed te kunnen schatten en schattend rekenen, is een goed inzicht in hoeveelheden nodig. In het nieuwe leerplan vind je bij het generieke doel WDgk1 Inzicht verwerven in hoeveelheden in de leerlijn de stappen die de ontwikkeling weergeven.
De leraar kan de attitude om te schatten aanmoedigen door bewust kansen te grijpen en daarbij de juiste vragen te stellen, zoals:

  • Hoeveel kinderen zitten er in onze klas? Meer of minder dan 10? Waarom denk je dat?
  • Hoeveel koekjes liggen er ongeveer in de mand? Zijn dat er genoeg voor iedereen?
  • Hoeveel stappen moeten we zetten vanaf onze klasdeur tot bij het toilet? Moet de meester evenveel stappen zetten als jij ? Waarom wel/niet?

Op de leerplansite vind je een aantal inspirerende praktijkvoorbeelden, zoals Hoeveel zit er in de schatkist? en Sneeuwballen gooien.

Stimuleer informeel, regelgeleid en flexibel afronden en schatten

De basis van het schattend rekenen wordt gevormd door het afronden van getallen. Daarna volgt het eigenlijke schattend rekenen. In de leerlijnen zie je de onderdelen informeel, regelgeleid en flexibel. Die onderdelen zijn gefaseerd beschreven om het leerproces bij leerlingen te ondersteunen. Ze zijn echter sterk met elkaar verweven en grijpen voortdurend op elkaar in. Het uiteindelijke doel is om het inzicht van de leerlingen voortdurend op een hoger niveau te brengen. Enkele illustraties bij informeel, regelgeleid en flexibel afronden en schatten.

Durf rekenen op taal

Leraren geven aan dat ze een sterke relatie ervaren tussen taal en wiskunde. Ook in de toets van wiskunde lijkt taal een belangrijke rol te spelen. Het is dan ook noodzakelijk dat taal in de wiskundeles - vakterminologie, maar ook specifieke invullingen van alledaagse taal, zoals ‘verdubbelen’, ‘benaderen’, ‘twee van de zes’ - voldoende aandacht krijgt. Dat kan door in je lessen:

  • in te zetten op een contextrijk taalaanbod: aansluiten bij de voorkennis en belevingswereld van leerlingen, actief kennis construeren met hen …
  • in interactie te gaan over wiskundige problemen: erover praten en schrijven, efficiënt inzetten van groeperingsvormen, denktijd en begripscontrole inbouwen, reflectie bevorderen …
  • leerlingen talig te ondersteunen en feedback te geven op hun taal: taalaanbod begrijpelijk maken, hulpmiddelen bieden als antwoordkaders, instructies helder formuleren …

Op de themapagina taalgericht vakonderwijs vind je praktijkvoorbeelden, achtergrondinformatie en instrumenten waarmee we je ondersteunen om in alle activiteiten aan de talige competentie van leerlingen te werken.